Bixin và norbixin là hai hợp chất apocarotenoid được tìm thấy trong hạt của cây điều (Bixa orellana), được chiết xuất để tạo thành màu annatto – một loại phẩm màu tự nhiên, được sử dụng phổ biến trong công nghiệp thực phẩm tạo màu vàng và màu đỏ cam. Nghiên cứu này nhằm xây dựng phương pháp xác định đồng thời bixin và norbixin trong một số thực phẩm bằng kỹ thuật sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC-PDA). Mẫu được chiết siêu âm với dung môi ethanol ở nhiệt độ phòng trong thời gian 20 phút. Dịch chiết mẫu được phân tích trên hệ thống HPLC với điều kiện như sau: detector PDA được cài đặt tại bước sóng 450 nm, cột sắc ký XBridge C18 (150 mm x 4,6 mm; 5 µm), pha động chứa acid formic 0,5%: MeOH (15:85, v: v) theo chế độ đẳng dòng. Phương pháp có độ đặc hiệu tốt, đường chuẩn có hệ số xác định R2 ≥ 0,9999. Độ lặp lại trong khoảng 0,96 - 4,2% đối với bixin và 4,1 - 5,9% đối với norbixin; độ thu hồi của phương pháp với bixin và norbixin tương ứng là 96,0 - 107% và 95,0 - 109%, giới hạn phát hiện (LOD) của bixin và norbixin là 0,17 - 0,5 mg/kg và giới hạn định lượng (LOQ) là 0,56-1,31 mg/kg. Phương pháp đã được áp dụng để phân tích bixin và norbixin trong 35 mẫu khác nhau với hàm lượng tương ứng trong các mẫu nguyên liệu là 736 - 5911 mg/100g (bixin) và 8,91 - 51,9 mg/100g (norbixin) và trong thực phẩm là 5,85 - 490 mg/kg (bixin) và 0,83 - 8,02 mg/kg (norbixin).
Bixin, Norbixin, thực phẩm, HPLC, PDA
[1]. Lauro GJ, "A primer on natural colours", Cereal Food World, vol. 36, pp. 949–953, 1991.
[2]. Preston HD, Rickard MD, "Extraction and chemistry of annatto", Food Chemítry, vol. 5, no. 1, pp. 47–56, 1980.
[3]. Shahid-ul-Islam, Luqman J. Rather, Faqeer Mohammad, "Phytochemistry, biological activities and potential of annatto in natural colorant production for industrial applications – A review", Journal of Advanced Research, vol. 7, pp. 499–514, 2016.
[4]. Annatto extracts (Aqueous-processed bixin). Jecfa FNP 52 Add 11 (2003) and FAO JECFA Monographs 1 (2005).
[5]. Annatto extracts (Aqueous-processed norbixin). Jecfa FNP 52 Add 11 (2003) and FAO JECFA Monographs 1 (2005).
[6]. Silva CR, Antunes LMG, Bianchi MLP, "Antioxidant action of bixin against cisplatin-induced chromosome aberrations and lipid peroxidation in rats", Pharmaceutical Research, vol. 43, pp. 561–566, 2001.
[7]. Reddy MK, Alexander-Lindo RL, Nair MG, "Relative inhibition of lipid peroxidation, cyclooxygenase enzymes, and human tumor cell proliferation by natural food colors", Journal of Agricultural and Food Chemistry, vol. 53, pp. 9268–9273, 2005.
[8]. Antunes LMG, Pascoal LM, Bianchi MLP, Dias FL, "Evaluation of the clastogenicity and anticlastogenicity of the carotenoid bixin in human lymphocyte cultures", Mutation Research, vol. 585, pp. 113–119, 2005.
[9]. Tibodeau JD, Isham CR, Bible KC, "Annatto constituent Cis Bixin has selective antimyeloma effects mediated by oxidative stress and associated with inhibition of Thioredoxin and Thioredoxin reductase", Antioxid Redox Signal, vol. 13, pp. 987–997, 2010.
[10]. Galindo-Cuspinera, V; Westhoff, DC; Rankin, SA, "Antimicrobial properties of commercial annatto extracts against selected pathogenic, lactic acid, and spoilage microorganisms", Journal of food protection, vol. 66, no. 6, pp. 1074–1078, 2003.
[11]. Galindo-Cuspinera, Veronica; Rankin, Scott A, "Bioautography and Chemical Characterization of Antimicrobial Compound(s) in Commercial Water-Soluble Annatto Extracts", Journal of Agricultural and Food Chemistry, vol. 53, no. 7, pp. 2524–2529, 2005.
[12]. Kang EJ, Campbell RE, Bastian E, Drake MA,"Annatto usage and bleaching in dairy foods", Journal of Dairy Science, vol. 93, pp. 3891–3901, 2010.
[13]. Venugopalan A, Giridhar P, Ravishankar GA, "Food, ethanobotanical and diversified applications of Bixa Orellana L.: a scope for its improvement through biotechnological mediation", Indian Journal of Fundamental and Appled Life Science, vol. 1, no. 4, pp. 9–31, 2011.
[14]. Scotter M, "The chemistry and analysis of annatto food colouring: a review", Food Additives & Contaminants, vol. 26, pp. 1123–1145, 2009.
[15]. Rahmalia, W., Fabre, J. F., & Mouloungui.Z, "Effects of cyclohexane/acetone ratio on bixin extraction yield by accelerated solvent extraction method", Procedia Chemistry, vol. 14, pp. 455-464, 2015.
[16]. Wegdan M. Lotfi, Rasmia A. Hassan, Wafaa. A. Tawfik and Amira A. Habi, "Determination of natural colors by thin layer chromatography", Journal of Applied Sciences Research, vol. 4, no. 12, pp. 2013-2017, 2008.
[17]. D. E. Breithaupt, "Simultaneous HPLC determination of carotenoids used as food coloring additives: applicability of accelerated solvent extraction", Food chemistry, vol. 86, no. 3, pp. 449-456, 2004.
[18]. Lancaster, Frank E., and James F. Lawrence, "Determination of annatto in high‐fat dairy products, margarine and hard candy by solvent extraction followed by high‐performance liquid chromatography", Food Additives & Contaminants, vol. 12, no. 1, pp. 9-19, 1995.
[19]. Noppe, Herlinde, et al., "Determination of bixin and norbixin in meat using liquid chromatography and photodiode array detection", Food Additives and Contaminants, vol. 26, no. 1, pp. 17-24, 2009.
[20]. Scotter, M. J., et al, "Method development and analysis of retail foods for annatto food colouring material", Food Additives & Contaminants, vol. 19, no.3, pp. 205-222, 2002.
[21]. Vanessa Cardeñosa, María Loreto Lunar, Soledad Rubio, "Generalized and rapid supramolecular solvent-based sample treatment for the determination of annatto in food", Journal of Chromatography A, vol. 1218, no. 50, pp. 8996-9002, 2011.
[22]. Thiago Taham, Fernando A. Cabral, Marcos A.S. Barrozo, "Extraction of bixin from annatto seeds using combined technologies", The Journal of Supercritical Fluids, vol. 100, pp. 175-183, 2015.
[23]. AOAC Appendix F, AOAC International Method committee Guidelines for standard method performance requirement, 2016.